زیگبی (Zigbee) در اینترنت اشیا؛ ارتباط امن و کم‌مصرف در خانه‌های هوشمند

🌐 زیگبی (Zigbee) در اینترنت اشیا؛ ارتباط امن و کم‌مصرف در خانه‌های هوشمند

🔹 زیگبی چیست؟

Zigbee یک پروتکل ارتباط بی‌سیم با برد کوتاه، سرعت کم و مصرف انرژی بسیار پایین است که به‌طور خاص برای شبکه‌سازی دستگاه‌های کوچک در پروژه‌های خانه هوشمند، اتوماسیون صنعتی، سیستم‌های کشاورزی هوشمند و کنترل روشنایی و تهویه طراحی شده.
این فناوری روی باند 2.4 گیگاهرتز کار می‌کند و بر پایه استاندارد IEEE 802.15.4 ساخته شده است.

🔹 مزایای زیگبی نسبت به وای‌فای و بلوتوث

🔹 کاربردهای عملی زیگبی

1. سیستم روشنایی هوشمند
   اتصال کلیدها، سنسورها و چراغ‌ها به یک شبکه داخلی با امکان کنترل از راه دور و زمان‌بندی خودکار.

2. سنسورهای درب و پنجره
   اطلاع‌رسانی باز و بسته شدن درب‌ها و پنجره‌ها، برای امنیت یا کنترل تهویه.

3. کنترل دما و رطوبت محیط
   سنسورهایی که با Zigbee به ترموستات متصل می‌شن و دمای خانه یا گلخانه رو کنترل می‌کنن.

4. اکسس کنترل و قفل‌های هوشمند
   قفل‌هایی که با شبکه زیگبی به هاب مرکزی وصل می‌شن و قابل کنترل با اپلیکیشن هستن.

5. خانه هوشمند مجتمع
   کلیدها، پرده‌ها، تهویه مطبوع، دوربین‌ها، سیستم هشدار، همه در یک شبکه Zigbee با مصرف پایین و امنیت بالا.

🔹 ساختار شبکه زیگبی

Zigbee از ساختار مش (Mesh) استفاده می‌کنه که در اون هر دستگاه می‌تونه به عنوان “Repeater” عمل کنه و سیگنال رو تقویت کنه. سه نوع نود (گره) در شبکه زیگبی وجود داره:

• Coordinator (هماهنگ‌کننده): نود اصلی که کل شبکه رو مدیریت می‌کنه (مثل هاب مرکزی).

• Router (مسیر‌دهنده): گره‌هایی که سیگنال رو برای سایرین ارسال می‌کنن.

• End Device (دستگاه انتهایی): حسگرها یا کلیدهایی که فقط ارسال یا دریافت می‌کنن.

🔹 چیپ‌ها و ماژول‌های پرکاربرد Zigbee

• CC2530 / CC2531 (Texas Instruments): پرکاربرد برای ساخت هاب یا درگاه USB.

• XBee Series 2: ماژول تجاری معروف که نصب و توسعه راحتی داره.

• EFR32 (Silicon Labs): چیپ‌های جدیدتر با امکانات پیشرفته‌تر.

• Sonoff Zigbee Devices: کلیدها و سنسورهای آماده با قابلیت اتصال به Zigbee hub.

🔒 امنیت در Zigbee

Zigbee از رمزگذاری AES 128-bit استفاده می‌کنه و احراز هویت بین دستگاه‌ها انجام می‌ده، بنابراین برای محیط‌های حساس مثل امنیت خانگی یا کنترل صنعتی بسیار مناسب است.

🎯 جمع‌بندی

اگر دنبال ارتباط امن، پایدار و کم‌مصرف بین تعداد زیادی دستگاه هوشمند هستید، Zigbee یکی از بهترین انتخاب‌هاست. مخصوصاً برای خانه هوشمند، زیگبی مزایایی داره که وای‌فای و بلوتوث نمی‌تونن به راحتی رقابت کنن.